• notifications1
  • menü

Bugün : 29 Mart 2024 Cuma

Ayçiçeğinde Botrytis Tabla Çürüklüğü Hastalığı 

Pek çok bitkide hastalık etmeni olarak karşılaşılan Botrytis cinerea fungusu ayçiçeğinde de tabla çürüklüğüne neden olmaktadır. Bu etmenin yapmış olduğu hastalığın en bilinen Türkçe ismi kurşuni küf dür. Enfekte ettiği bitkilerde meydana getirdiği belirtilerden başlıcaları; çiçek yanıklığı, meyve çürüklüğü, çökerten, gövdede kanser, yaprak lekeleri, yumru, soğan ve kök çürüklükleri dir. Nemli koşullarda etmenin hastalıklı dokular üzerinde oluşturduğu belirgin gri küf örtüsü hastalığın karakteristiğidir. Dünyanın sıcak iklim alanlarından soğuk alanlara kadar her tarafına yayılmış olan bu fungusun esas yaygınlık gösterdiği alan ılıman kuşaktır. Konukçularının canlı kısımlarından başka ölü kısımlarında da bulunur.

 

Nasıl bir hastalıktır ?

Etli çiçek tablası kenarlarında çoklukla kahverengi renkli, zarar görmüş alanlar oluşur ve bunlar hızla yayılarak tablanın yüzeyini tamamen kaplarlar. Bu hastalık havaların çok yağışlı ve rutubetli olduğu dönemlerde, hasat geciktiğinde verimde düşüklüğe sebep olabilir. Önceleri, tablanın arka yüzeyinde ve ekseriya çiçekler ve çiçek tablası kenarlarında, genel olarak da tabla ortasına yakın yerlerde kahverengi alanlar oluşur ve bu yerler fungus zararına uğrarlar. Rutubetli ortam devam ederse yumuşak çürüklük sıçrayıp dağılarak tabla arka yüzeyini tamamen kaplar ve bu zarara uğrayan kısımlar kurşuni gri bir renk alırlar. Tablalar hafifçe eğilirler ve tabla çiçekli yüzeyleri bombeli değil, düz bir hal alırlar.

Ayçiçeğinde Botrytis Tabla Çürüklüğü

Etmenin eşeyli formunun adı Botryotinia fuckeliana’dır. Ancak Botrytis cinerea olarak bilinen eşeysiz formu daha popülerdir ve çoğunlukla fungus bu tür ismiyle bilinir. Kurşuni küf görüntüsüyle hemen dikkati çeken fungal örtü, mycelium, conidiophore ve conidium’lardan ibarettir. Kurşunilik Conidiophore’lardan ileri gelir. Conidium’lar renksiz ve yumurta şeklindedir. Taşıyıcılar üzerinde bulunan sporlarla birlikte bir üzüm salkımını andırır. B. cinerea’nın bir çok ırkı saptanmıştır. Hepsi de pektinaz enzimi salgılar, pektik maddeleri çözünen hücre zarı hızla su kaybeder.

Ayçiçeğinde Botrytis Tabla Çürüklüğü

Fungus kışı sklerot halinde geçirir. İlkbaharda aktivite kazanan sklerotlar çimlenerek mycelium ve konidium oluşturur. Ender olarak sklerotların çimlenip apothecium verdiği de kayıtlıdır. Böylece ilkbaharın ilk enfeksiyonlarından genellikle conidia, ender olarak da ascospore’lar sorumludur. Botrytis sporları kurağa çok duyarlıdır. Uygun konukçu bulup penetrasyon yapamayan sporlar kurak koşullarda iki saatten fazla yaşayamaz. Konukçuya ulaşan conidium’ların çimlenebilmesi için % 92-96 nem, ya da en iyisi ıslaklık gereklidir. Bitki organları üzerindeki delik, çatlak ve her türlü yarada gerekli nem koşulları bulunduğundan, böcekler ve diğer nedenlere bağlı olan doku zararlanmaları Botrytis zararını çok artırır. 15-22 0C sıcaklık enfeksiyonlar için en uygundur.

 

Etmen rüzgar ve böceklerle yayılır. Penetrasyon yaralardan, doğal açıklıklardan veya direkt olarak epidermisten gerçekleşir. Fungusun karanlık ve aydınlıkta gelişebildiği, fakat sadece aydınlıkta spor verdiği kayıtlıdır.

 

Mücadele

Kültürel Mücadele

Kurşuni küfü kontrol etmek için en etkili yol kültürel önlemlerdir. Kültürel önlemlerin çeşitliliği ve uygulanabilirliği bitkiden bitkiye değişkenlik gösterebilir. Burada ayçiçeğinde B. cinerea’nın neden olduğu tabla çürüklüğüne karşı aşağıda sıralanan kültürel önlemler etkili olmaktadır.

  1. Kuş zararı önlenmeli,

  2. Böcek zararının önüne geçilmeli,

  3. Ekim sıklığı, ürünün iyi havalanmasını ve güneşlenmesini sağlayacak şekilde ayarlanmalı,

  4. Hastalıklı tablalar hemen kesilerek tarladan uzaklaştırılmalı,

  5. Hastalıklı bitki artıkları yakılarak imha edilmeli,

  6. Hastalıktan ari yüksek kaliteli tohumluk kullanılmalı,

KULLANICI GİRİŞİ

Üye Ol Şifremi Unuttum?

Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.

Yetiştiriciliği, tarımı, ürünleri, bitkisi, ağacı, çiçeği gübreleri, hastalığı zararı, zararlıları, mücadelesi, ilaçları aşısı, budaması, otu, faydaları, programı, önerileri, istekleri, tavsiyeleri, nedir, nelerdir, nasıl yapılır, özellikleri, kullanım alanları, takvimi, sınavı, sınavları, notları

Site Haritası - Rss Beslemesi