• notifications1
  • menü

Bugün : 28 Mart 2024 Perşembe

Dış mekan süs bitkileri çevre düzenlenmesinde kullanılan süs bitkileridir. Bu bitkiler; kullanıldıkları  alanı güzelleştirmekten başka sosyal, kültürel, insan ve çevre sağlığı ve turizm açısından çok büyük önem taşımaktadır.

            

Dış mekan süs bitkilerinin bir kısmı bazı bölgelerde çok iyi yetişirken, diğer bazı bölgelerde ise gelişemeyebilir. Bu nedenle üretim yapılacak uygun bitkileri seçmek gerekir. Bölgeye uymayan türleri üretmek boşa giden emek demektir. Yetiştirilecek olan dış mekan bitki türlerinin seçiminde ihtiyaç en önemli unsurlardan biridir. Her bölgede çok sevilen ve kullanılan bitkiler yetiştirme tercihi olmalıdır. Arz talep durumuna göre bitki çeşidi ve miktarı belirlenmek zorundadır. Ülkemizde süs bitkileri üreticileri kendileri için önemli gördükleri bitkilere ve yetiştirme tekniklere ağırlık vererek daha başarılı olmaktadır.

 

Dış Mekan Süs Bitkilerinin Gruplandırılması

Çevre düzenlemesinde kullanılan dış mekan süs bitkileri çeşitli özelliklere göre gruplandırılmışlardır.

            

1. Ağaç ve ağaççıklar

a)  İbreli ağaç ve ağaççıklar

b) Yapraklı ağaç ve ağaççıklar

 

2. Çalı formlular

3. Sarılıcı ve tırmanıcılar

4. Çim ve yer örtücü bitkiler

5. Çiçekler ve otsu bitkiler

 

 

İBRELİLER

Bu grupta yer alan ağaç ve ağaççıklar genelde herdem yeşil ve iğne yapraklı formdadırlar. İbreli ağaç ve ağaççıklar çevre düzenlemesinde en önemli bitkilerden biridir. Peyzaj mimarisinin temel ilkelerine uygun olarak yapılan düzenlemelerde estetik açıdan, form ve norm değerleri bakımından en önde gelen bitkilerdir. Tüketim ve üretimleri göz önüne alınarak belli başlı ağaçları şöyle sıralayabiliriz.

            

İBRELİ AĞAÇ VE AĞAÇÇIKLAR

  1. Göknar Pinaceae
  2. Abies concolor
  3. Doğu Karadeniz Göknarı Pinaceae
  4. Abies nordmanniana
  5. Falkland Çamı Araucariaceae
  6. Araucaria araucana
  7. Atlas Sediri Pinaceae
  8. Cedrus atlantica
  9. Himalaya Sediri Pinaceae
  10. Cedrus deodara
  11. Lübnan Sediri Pinaceae
  12. Cedrus libani
  13. Yalancı Servi Cupressaceae
  14. Chamaecyparis lawsoniana
  15. Alev Ağacı Taxodiaceae
  16. Cryptomeria japonica
  17. Arizona Servisi Cupressaceae
  18. Cupressus arizonica Greene
  19. Mezarlık Servisi Cupressaceae
  20. Cupressus sempervirens
  21. Ardıç Cupressaceae
  22. Juniperus communis
  23. Yayılıcı Ardıç Cupressaceae
  24. Juniperus horizontalis
  25. Sabin Ardıcı Cupressaceae
  26. Juniperus sabina
  27. Ladin Pinacea
  28. Picea abies
  29. Mavi Ladin Pinacea
  30. Picea glauca
  31. Doğu Ladin Pinacea
  32. Picea orientalis
  33. Ladin Pinacea
  34. Picea pungens
  35. Karaçam Pinacea
  36. Pinus nigra
  37. Sahil Çamı Pinacea
  38. Pinus pinea
  39. Sarı Çam Pinacea
  40. Pinus sylvestris
  41. Duglas Pinacea
  42. Pseudotsuga menziesii
  43. Sekoya Taxodiaceae
  44. Sequoria sempervirens
  45. Porsuk Taxaceae
  46. Taxus baccata
  47. Batı Mazısı Cupressaceae
  48. Thuja occidentalis
  49. Doğu Mazısı Cupressaceae
  50. Thuja oriantalis
  51. Pinaceae
  52. Tsuqa heterophylla
  53. Pinaceae
  54. Tsuga canadensis

 

YAPRAKLILAR:

Yapraklı ağaç ve ağaççıklar bahçe ve park çevre düzenlemesinde, karayolları peyzajında, çeşitli çevre düzenlemelerinde, ibreliler gibi en önemli bitki türlerindendir. Gövde yapıları, yaprak şekilleri, renkleri, formları, değişik mevsimlerde oluşan çiçek, meyve ve yaprak renkleri ile istenilen renk cümbüşünü sağlayan bitkilerdir. İbrelilerle birlikte koruluk ve ormanlık alan oluşturmalarda kullanılmaları daha sağlıklıdır. Yapraklı ağaç ve ağaççıklar peyzaj planlamada ibreliler gibi temel taşlardan biridirler. Üretim ve tüketim açısından önemli bazı yapraklı ağaç ve ağaççıkları şöyle sıralayabiliriz.

            

YAPRAKLI AĞAÇ VE AĞAÇÇIKLAR

  1. Akçaağaç Aceracee
  2. Acer campestra
  3. Japon Akçaağacı Aceracee
  4. Acer japonicum
  5. Akçaağaç Aceracee
  6. Acer negundo
  7. Akçaağaç Aceracee
  8. Acer palmatum
  9. Çınar Yapraklı Akçaağaç Aceracee
  10. Acer pseudoplatanus
  11. Şeker Akçaağacı Aceracee
  12. Acer saccharinum L.
  13. At Kestanesi Hippocastanaceae
  14. Aesculus carnea
  15. At Kestanesi Hippocastanaceae
  16. Aesculus hippocastanum
  17. Mimoza Leguminosae
  18. Albizia julibrissin
  19. Kokarağaç Simaroubaceae
  20. Ailanthus altissima
  21. Kızılağaç Betulaceae
  22. Alnus cordata
  23. Kozayemiş Ericaceae
  24. Arbutus onedo
  25. Huş Betulaceae
  26. Betula pendula
  27. Şimşir Buxaceae
  28. Buxus sempervicens
  29. Gürgen Carpinaceae
  30. Carpinus japonica
  31. Gürgen Carpinaceae
  32. Carpinus betulus
  33. Kestane Fagaceae
  34. Castanea sativa
  35. Bignoniaceae
  36. Catalpha bignonoides
  37. Çitlembik Ulmaceae
  38.  Celtis australis
  39. Erguvan Leguminosae
  40. Cercis siliquastrum
  41. Kızılcık Cornaceae
  42. Cornus mas
  43. Fındık Corylaceae
  44. Corylus colurna
  45. Bulut Ağacı Anacardiaceae
  46. Cotinus obovatus
  47. Alıç Rosaceae
  48. Crataegus monogyna
  49. Okaliptus Myrtceae
  50. Eucalyptus gunnii
  51. Kayın Fagaceae
  52. Faqus sylvatico
  53. Dişbudak Oleaceae
  54. Fraxinus excelsiör
  55. Fosil Ağacı Gingbaceae
  56. Gingko biloba
  57. Çoban Püskülü Aquifoliaceae
  58. İlex aquifolium
  59. Ceviz Juglaneceae
  60. Juglans regia
  61. Güvey Kandili Sapindaceae
  62. Koelreuteria paniculata
  63. Sarı Salkım Leguminoseae
  64. Laburnum alpinum
  65. Lale Ağacı Mgnoliaceae
  66. Liriodendron tulipifera
  67. Maklora Moraceae
  68. Maclura pomifera
  69. Manolya Magnoliaceae
  70. Mognolia Grandiflora
  71. Süs Elması Rosaceae
  72. Malus floribunda
  73. Ak Dut Moraceae
  74. Morus alba
  75. Karadut Moraceae
  76. Morus nigra
  77. Çınar Platanaceae
  78. Platanus orientalis
  79. Ak Kavak Salicaceae
  80. Populus alba
  81. Karakavak Salicaceae
  82. Populus nigra
  83. Kanada Kavağı Salicaceae
  84. Populus canatensis
  85. Titrek Kavak Salicaceae
  86. Populus tremuloides
  87. Süs Kirazı Rosaceae
  88. Prunus avium
  89. Rosaceae
  90. Prunus cerasifera
  91. Rosaceae
  92. Prunus serrulata
  93. Armut Rosaceae
  94. Pyrus communis
  95. Ak Meşe Fagaceae
  96. Quercus alba
  97. Türk Meşesi Fagaceae
  98. Quercus cerris
  99. Yeşil Meşe Fagaceae
  100. Quecus ilex Herdem
  101. Yalancı Akasya Leguminoseae
  102. Robinia pseudoacacia
  103. Sumak Anacardiaceae
  104. Rhus typhina
  105. Ak Söğüt Salicaceae
  106. Salix alba
  107. Salkım Söğüt Salicaceae
  108. Salix babylonica
  109. Kıvrım Söğüt Salicaceae
  110. Salix matsudana
  111. Mürver Caprifoliaceae
  112. Sambucus nigra
  113. Üvez Rosaceae
  114. Sorbus unedo
  115. Zofora Leguminoseae
  116. Sophora japonica
  117. Ihlamur Tiliaceae
  118. Tilin cordata
  119. Tiliaceae
  120. Tila americana
  121. Karaağaç Ulmaceae
  122. Ulmus glabra
  123. Tesbih
  124. Melia azedarach
  125. Güllük
  126. Liquidamber orientalis

 

            

ÇALI FORMLULAR

Çalı formlu bitkiler çevre düzenlemesinde tamamlayıcı olarak rol alırlar. Özellikle çevre düzenleme ölçeği küçüldükçe çalıların önemi artar. Küçük park ve bahçelerde, teras katlarında, bina boşluklarında üstün peyzaj etkileri nedeniyle kullanılırlar. Üretim ve tüketim açısından önemli çalıları şöyle sıralayabiliriz.

 

ÇALILAR

  1. Kırmızı Yapraklı Akça Ağaç
  2. Acer palmatum “Atropurpureum”
  3. Badem
  4. Amygdalis orientalis
  5. Japon Akübası
  6. Aucuba japonica
  7. Kadın Tuzluğu
  8. Berberis stenophylla
  9. Kadın Tuzluğu
  10. Berberis thungbergii
  11. Kadın Tuzluğu
  12. Berberis vulgaris
  13. Kamelya
  14. Camellia japonica
  15. Demirağacı
  16. Casuarina angustifolia
  17. Japon Ayvası
  18. Chaenomeles japonica
  19. Turunç
  20. Citrus microcarpa
  21. Kızılcık
  22. Cornus mas
  23. Muşmula
  24. Cotoneaster franchettii
  25. Yayılıcı Muşmula
  26. Cotoneaster horizontalis
  27. Sikas
  28. Cycas revoluta
  29. İğde
  30. Eleagnus angustifolia
  31. Taflan
  32. Euonymus japonica
  33. Fatsia japonica
  34. Altınçanağı
  35. Forsythia intermedia
  36. Yasemin
  37. Jasminum officinalis
  38. Oya
  39. Lagerstromia indica
  40. Defne
  41. Laurus nobilis
  42. Mahonia aquifolium
  43. Mimoza
  44. Mimosa pudica
  45. Muz
  46. Musa paradisiaca
  47. Mersin
  48. Myrtus communis
  49. Zakkum
  50. Nerium oleander
  51. Konik Ladin
  52. Picea conica
  53. Bodur Ladin
  54. Picea excelsa “compact”
  55. Pittosporum tobirana
  56. Phoenix canariensis
  57. Ateş Dikeni
  58. Prycantha coccinea
  59. Süs Narı
  60. Punica granatum
  61. Orman Gülü
  62. Rhododendron simsii
  63. Ribes aureum
  64. Gül
  65. Rosa sp.
  66. Altuni Mürver
  67. Sambucus nigra var. aurea
  68. Skimnia japonica
  69. Keçi Sakalı
  70. Spirea spp.
  71. Leylak
  72. Syringa vulgaris
  73. Ilgın
  74. Tamarix tetrandra
  75. Kartopu
  76. Viburnum opulus
  77. Avize
  78. Yucca gloriosa

 

            

SARILICI VE TIRMANICILAR:

Sarılıcı ve tırmanıcılar çevre düzenleme çalışmalarında tamamlayıcı rol üstlenirler. Balkon, kameriye, oturma grupları, ağaç altı düzenlemelerinde kullanılırlar. Ayrıca kamuflaj malzemesi olarak görüntüsü istenmeyen objelerin kapatılmasında kullanılır. Önemli sarılıcı ve tırmanıcı bitkilerden bazıları şunlardır.

            

            

Sarılıcı ve Tırmanıcı bitkiler

  1. Gelin Duvağı
  2. Bouganvillea glabra var. Sanderiana
  3. Asma
  4. Cissus antartica
  5. Clematis montana -
  6. Orman Sarmaşığı
  7. Hedera helix
  8. Bignonia venusta -
  9. Mavi Sarmaşık
  10. Ipomea purpurea
  11. Acem Borusu
  12. Compsis radicans
  13. Hanımeli
  14. Lonicera caprifolium
  15. Poligon Sarmaşığı
  16. Polygonum baldshuanicum
  17. Amerikan Sarmaşığı
  18. Parthenosis quingifolia
  19. Çarkıfelek
  20. Passiflora sp.
  21. Turna Gagası
  22. Thungbergia alata
  23. Sarmaşık Gül
  24. Rosa sp.
  25. Mor Salkım
  26. Wisteria sinensis

 

 

ÇİM VE YER ÖRTÜCÜ BİTKİLER:

Park ve bahçelerde; toprak yüzeyini örten ve düz bir satıh elde etmede kullanılan, yürüyüş parkurları, spor tesisleri ve daha bir çok etkinliklerde yeşil halı örtüsü amaçlı çimler veya diğer yer örtücü bitkiler kullanılır. Çim yer örtücü bitkilerin en önemlisi ve vazgeçilmeyen ilk peyzaj elemanıdır. Çim alansız park, bahçe ve yeşil mekan düşünülemez. İnsanda en çok doğal ortam hissi uyandıran eleman çimdir.

 

Yer örtücü bitkiler dikiminden önce büyüyünce alacaklı büyüklük ve boyutların bilinmesi gerekir. Bunun yanı sıra çeşitler için uygun yer seçimi yapılır. Küçük alanlarda, bina çevrelerinde kısa zamanda örtüye sahip olmak için daha sık dikim yapılır. Buna karşın geniş alanlarda daha seyrek dikim yapılır.

 

Yer örtücü bitkilerle çalışmanın amacı toprağı en uygun nemi tutabilecek hale getirmektir. Kumlu topraklarda çok az odunsu bitki iyi bir gelişme gösterebilir. Buna karşılık kötü drenajlı killi topraklarda yetişme açısından zorluk çekebilir.

 

Yer örtücü bitkilerin en önemli işlevlerinden biriside toprak erozyonunu önlemektir. Aslında tüm bitkiler bu görevi bir noktaya kadar yaparlar. Eğimli alanlarda eğim artıkça toprağı korumak zorlaşır. Düşük eğimlerde her cins bitki dikimi yapılabilmesine rağmen eğim arttıkça daha özel bitki seçimi yapılmalıdır. Bu seçilecek bitkiler büyük ve sağlıklı bitkiler olmalıdır.

            

ÇİÇEKLER VE OTSU BİTKİLER

Çevre düzenlemesinde renk olarak ve birim alanda en fazla etki yaratan bitki türleridir. Çiçekler olmadan herhangi bir bahçe, park, spor tesisi düşünülemez. Kişilerde yaşama sevincini uyandıran, hayata bağlayan ve neşe veren bitkiler çiçeklerdir. Çiçekler tek yıllık ve çok yıllık diye sınıflandırılabilir. Tek yıllık çiçekler yazlık ve kışlık yetiştirilmeleri nedeniyle de sınıflandırılabilirler. Dış mekan bitkilerinin bu son bölümünü kapsayan bitkileri önem ve kullanım açısından şöyle sıralayabiliriz.

            

Çiçekler ve Otsu Bitkiler

  1. Gelin duvağı
  2. Achimines hybrid
  3. Manisa lalesi
  4. Anemone apennia
  5. Haseki küpesi
  6. Aquilegia sp
  7. Saraypatı
  8. Aster varieties
  9. Vapur dumanı
  10. Ageratum hybrid
  11. Aslan ağzı
  12. Antirrhinum majus
  13. Koyungözü
  14. Bellis perennis
  15. Begonya
  16. Begonia sp.
  17. Horoz ibiği
  18. Celosia plumosa
  19. Kasımpatı
  20. Chrysanthemum sp
  21. Calendula officinalis
  22. Karanfil
  23. Dianthus alpinus
  24. Karanfil
  25. Dianthus barbatus
  26. Karanfil
  27. Dianthus deltoides
  28. Yıldız
  29. Dahlia dwarf hybrid
  30. Yüksük otu
  31. Delphinium hybrid
  32. İngiliz kadifesi
  33. Eschscholzia californica
  34. Müge
  35. Convollaria majalis
  36. Gazanya
  37. Gazania hybrid
  38. Gaillardia aristata
  39. Ortanca
  40. Hydrangea anomola
  41. Süsen
  42. Iris laevigata
  43. Fırça çiçeği
  44. Kniphofia hybrid
  45. Lobelia tenuior
  46. Kazayağı
  47. Mesembryanthemum ciriflorum
  48. Nepeta sp.
  49. Nilüfer
  50. Nymphaea stellata
  51. Sardunya
  52. Pelergonium sp.
  53. Alev
  54. Phlox drummondii
  55. Çuha
  56. Primula vulgaris
  57. Petunya
  58. Petunia sp.
  59. Tütün
  60. Papaver rhoeasvarieties
  61. Ronunculus aquatilis
  62. Kadife
  63. Tagetes patula
  64. Dam koruğu
  65. Sedum acre
  66. Sinerya
  67. Senecio maritima
  68. Menekşe
  69. Vinca sp.
  70. Rozet
  71. Vinca rosea
  72. İran halısı
  73. Zinnia sp.

 

            

DIŞ MEKAN BİTKİLERİNDE ÇOĞALTMA TEKNİKLERİ

Fidanlık işletmeciliğinin temel amacını oluşturan bitki üretimi; bilgi, deneyim ve planlamayla birleştiği zaman işletmeler başarılı olur.

 

Dış mekan süs bitkilerinin üretimi iki temel tekniğe dayanır.

             1. Generatif (tohumla) çoğaltma

             2. Vejetatif çoğaltma

 

 

GENERATİF (TOHUMLA) ÇOĞALTMA

Generatif (tohum) çoğaltma yöntemiyle çok miktarda, ucuz ve kolay fidan üretimi sağlanır. Bu çoğaltma yönteminde ona temel olan tohum hakkında bazı bilgileri dikkate almak gerekir. Öncelikle hangi üretim tohum ile çoğaltılacağına karar vermek gerekir. Daha sonra tohumların teminine çalışı

KULLANICI GİRİŞİ

Üye Ol Şifremi Unuttum?

Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.

Yetiştiriciliği, tarımı, ürünleri, bitkisi, ağacı, çiçeği gübreleri, hastalığı zararı, zararlıları, mücadelesi, ilaçları aşısı, budaması, otu, faydaları, programı, önerileri, istekleri, tavsiyeleri, nedir, nelerdir, nasıl yapılır, özellikleri, kullanım alanları, takvimi, sınavı, sınavları, notları

Site Haritası - Rss Beslemesi