• notifications1
  • menü

Bugün : 29 Mart 2024 Cuma

Ayçiçeğinde Kömür Çürüklüğü Hastalığı

Ayçiçeğinde kömür çürüklüğüne neden olan Macrohomina phaseolina etmeni toprak kaynaklı olup, pek çok bitki konukçuları arasındadır. Bu bitkilerden biride ayçiçeği dir. Hastalığın tek bir adı yoktur. Tütünde özü kuru, susamda susam solgunluğu, ayçiçeğinde ise kömür çürüklüğü olarak bilinir. Amerika’nın güney batısında ve dünyanın diğer ülkelerin de, iklimin sıcak ve kurak olduğu yerlerde ayçiçeğine büyük zarar verir. Sıcak ve ılıman iklim koşullarını seven bu hastalık etmeni bitkileri fide döneminde de enfekte ederek çökertene neden olabilir. Fungus nispeten yüksek sıcaklık ve kuru toprak koşullarına karşı dayanıklıdır.

Ayçiçeğinde Kömür Çürüklüğü Hastalığı

Nasıl bir hastalıktır ?

Hastalık etmeni olgun bitkilerde daha değişik ve tipik belirtilerle ortaya çıkar. Hasta bitkilerin köklerinde koyu kahverengi – siyah lezyonlar bulunur. Kök boğazı kısmında ve ana kökte epidermal ve subepidermal tabakanın gümüşi bir renk alması hastalığa yabancı literatürde “ashy blight- külrengi yanıklık” denilmesinin nedenidir. Etmen daha sonra sapın iletim dokularına ve öz kısmına yayılır. Bu kısımlarda küçük, siyah sklerotlar oluşturur. Milyonlarca sklerotla kaplanan hastalıklı dokular, kömür tozu ile bulaşmış gibi göründüğünden hastalığın başka bir adı da “ Charcol rot- kömür çürüklüğü” dür. Hastalıklı bitkilerde öz kısmının boşaldığı, iç dokularının sklerotlarla tamamen kaplandığı görülür. Hasta bitkiler bodur kalır, vaktinden önce olgunlaşırlar. Ayçiçeği bitkilerinde vaktinden önce olgunlaşmaya bağlı olarak orta kısımdaki çiçekler daneye dönüşmez ve deforme baş oluşumu meydana gelir. Buna bağlı olarak dane verimi, 1000 dane ağırlığı ve yağ rekoltesi düşer.

Ayçiçeğinde Kömür Çürüklüğü Hastalığı

Yukarıda açıklandığı şekilde kök ve kök boğazından yakalanan bitkilerin toprak üstü organlarındaki hastalık belirtileri, alt yapraklardan başlayan bir sararma ve ilerleyen solgunluğun sonunda kuruma şeklindedir. Ekonomik düzeyde zarar gören önemli kültür bitkisi konukçularında (bunlara ayçiçeğide dahil) hastalık ekseriya çiçek döneminden sonra belirgin olarak ortaya çıkar.

Ayçiçeğinde Kömür Çürüklüğü Hastalığı

Kömür çürüklüğü etmeni olan M. phaseolina hastalıklı otsu bitki dokularında ve ender olarak da kültürde piknidium oluşturur. Bölmesiz ve renksiz olan pikniosporları oldukça büyüktür. Fungus hastalıklı bitki kalıntılarında çok bol miktarda sklerot oluşturur. Toprağa karışan sklerotlar 3 yıl kadar canlılığını sürdürebilir. M. phaseolina konukçusunun zayıf zamanlarını stres altında bulunuşunu kollayan fırsatçı bir patojendir. Sulamaya alışkın bitkiler kurağa maruz kaldıklarında patojene duyarlı hale gelirler. Etmen enfeksiyon yapmış olsa bile sıcaklık ve kuraklık gibi faktörler bitkiyi zorlamazsa tipik hastalık belirtileri meydana gelmez. M.phaseolina’nın hastalık oluşturması için sıcaklığın 28 0C ‘nin üzerinde olması gerektiği rapor edilmiştir.

 

Mücadele

Kültürel Mücadele

Hastalıkla mücadelede kültürel önlemler birinci derecede önemlidir. Eğer kültürel mücadele önlemleri dikkatli bir şekilde uygulanırsa, bitkiler hastalıktan pek fazla etkilenmeden hastalığı atlatabilirler. Bunun için de aşağıda sıralanan kültürel mücadele önlemleri eksiksiz yerine getirilmelidir.

  1. Bitkiler özellikle su stresine sokulmamalı. Bunun içinde sıcaklığın yüksek olduğu yaz periyodu süresince, bitkiler düzenli bir aralıkta sulanarak su düzeni bozulmamalı,

  2. Hastalıklı bitki artıkları titizlikle toplanıp yakılmalı,

  3. Toprak organik maddece zenginleştirilerek su tutma kapasitesinin artırılması sağlanmalı,

  4. Bitkilerin sağlıklı ve güçlü gelişmesini sağlayacak şekilde, tarımsal uygulamalar dengeli bir şekilde yerine getirilmelidir. 

x
Bu konu hakkındaki sorularınızı ya da görüşlerinizi bu alana yazabilirsiniz!

(72202 kodunu soldaki kutucuğa yazın!)

Ayçiçeğinde Sclerotinia Çürüklüğü Nedir?

Ayçiçeğinde Sclerotinia Çürüklüğü Nedir?

Ayçiçeğinde Sclerotinia Çürüklüğü (Sclerotinia sclerotiorum) Ayçiçeğinde Sclerotinia Hastalığa Sclerotinia sclerotiorum türü fungus neden olmaktadır. Fungus oluşturduğu beyaz renkli yoğun miselyum tabakası ile tanınır. Misel içerisinde zamanla sert, siyah renkli sklerotlar meydana gelir. Bu yapı olumsuz koşulların geçirilmesine yarar. ...

Ayçiçeğinde Botrytis Tabla Çürüklüğü Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Botrytis Tabla Çürüklüğü Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Botrytis Tabla Çürüklüğü Hastalığı Pek çok bitkide hastalık etmeni olarak karşılaşılan Botrytis cinerea fungusu ayçiçeğinde de tabla çürüklüğüne neden olmaktadır. Bu etmenin yapmış olduğu hastalığın en bilinen Türkçe ismi kurşuni küf dür. Enfekte ettiği bitkilerde meydana getirdiği belirtilerden başlıcaları; çiçek yanıklığı, meyve ...

Ayçiçeğinde Beyaz Çürüklük Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Beyaz Çürüklük Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Sclerotinia Kök - Gövde ve Tabla Çürüklüğü = Beyaz Çürüklük Hastalığı Ayçiçeğinde Beyaz çürüklüğe neden olan etmen Sclerotia sclerotiorum dur. Etmen sadece ayçiçeğini değil, birçok tarla bitkisini, orman ürünlerini, sebzeleri, süs bitkilerini ve çalı tipi bitkileri hastalandırır. Tarla bitkileri içerisinde baklagiller, kolza, keten,...

Ayçiçeğinde Rhizopus Tabla Çürüklüğü Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Rhizopus Tabla Çürüklüğü Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Rhizopus Tabla Çürüklüğü Hastalığı Rhizopus genusu içerisindeki funguslar (R. stolonifer, R.nigricans, R. arrhizus, R. oryzae ve R. microsporus) daha çok depolanmış, transit olarak gönderilmekte olan veya pazarlanan pek çok sebze ve meyvede yumuşak çürüklük olarak bilinen hastalığa neden olmaktadırlar. Uygun nem ve sıcaklık koşullar...

Ayçiçeğinde Verticillium Solgunluğu Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Verticillium Solgunluğu Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Verticillium Solgunluğu Hastalığı Dünya da çok yaygın olarak görülen ve zararlı olan hastalıklar zincirinin önemli halkasını Verticillium solgunlukları oluşturur. Pek çok bitki etmenin konukçuları arasındadır. Otsu bir yıllık konukçularda hastalığın tipik belirtisi önce sadece öğle saatlerinde fark edilebilen ve sonra belirginsizleş...

Ayçiçeğinde Phoma Yanıklık Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Phoma Yanıklık Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Phoma Yanıklık Hastalığı Ayçiçeğinde Phoma yanıklık hastalığına Phoma oleracea var. helianthi–tuberosi isimli etmen neden olmaktadır. Hastalığa yakalanan bitkilerin gövdesinde 5cm uzunluğunda siyah lezyonlar meydana gelir. Fungus, gövde dışında yaprakta ve yaprak sapında ve tablanın alt taraflarında da etkili olur. Lezyon y...

Ayçiçeğinde Külleme (Erysiphe Cichoracearum) Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Külleme (Erysiphe Cichoracearum) Hastalığı Nedir?

Ayçiçeğinde Külleme Hastalığı (Erysiphe cichoracearum) Hastalığa Erysiphe cichoracearum türü fungus neden olmaktadır. Fotosentez alanını azaltan hastalıklardandır. Tüm yeşil aksamda görülebilir. Enfekteli yaprakların üzerinde un serpilmiş gibi görüntüler meydana gelir. Şiddetli enfeksiyonlarda verim oldukça azalır, kalite düşer. Etm...

KULLANICI GİRİŞİ

Üye Ol Şifremi Unuttum?

Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.

Yetiştiriciliği, tarımı, ürünleri, bitkisi, ağacı, çiçeği gübreleri, hastalığı zararı, zararlıları, mücadelesi, ilaçları aşısı, budaması, otu, faydaları, programı, önerileri, istekleri, tavsiyeleri, nedir, nelerdir, nasıl yapılır, özellikleri, kullanım alanları, takvimi, sınavı, sınavları, notları

Site Haritası - Rss Beslemesi