• notifications1
  • menü

Bugün : 29 Mart 2024 Cuma

Yabani havuç

Daucus carota

 

Familyası: Maydanozgillerden, Doldengewâchse, Apiaceae (Umbelliferae)

Yabani Havuç

Drugları: Havuç kökü; Dauci carotae radix “ otu; “ “ herba “ tohumu; dauci carotae fructus Havucun kökü sebze olarak yemek ve salatası yapılır veya sade olarak yenir. Tohumlarının eter yağı ise aromaterapisinde veya natürel ilaç yapımında kullanılır.

 

Botanik: Havuç yabani havucun terbiye edilmesiyle elde edilmiştir ve günümüzde sarı turunç kırmızı renkler başta olmak üzere çok çeşitli alt türevleri mevcuttur. Rahmetli babam 1966’da şehirden (Kayseri) getirdiği özel bir havuç tohumu ekmişti ve o sene morumsu, siyahımsı, kırmızı, lacivert ve turunç renklerden meydana gelen dalgalı renkte havuçlar elde etmiştik. Böyle havuçları bir daha görmek nasip olmadı. Başta Avrupa, Asya, Kuzey Amerika, Kuzey ve Güney Afrika başta olmak üzere dünyanın her bölgesinde yetiştirilir. Maydanozgillerin çiçeklerinin yapısı hemen hemen aynı olduğundan birbirinden ayırmak oldukça zordur. Havucun ortadaki ana çiçek demeti 15-20 çiçeğin bir araya gelmesi ile şemsiyenin ve 60 şemsiyeciğin bir araya gelmesi ile de şemsiye demetini oluştururlar.

Yabani Havuç

Şemsiyecikler ise biraz küçük olmaları nedeni ile de 8-10çiçek bir şemsiyecik ve 30 şemsiyecikte bir şemsiye demetini meydana getirir. Çiçek demetinin etrafını saran bir dizi taç yaprak, böcek, arı ve sinekleri kandırarak döllenmesini sağlamak içindir. Çünkü bu yapraklar UV-ışınlar yayarak böcekleri kendilerine çekerler. Kenardaki bir dizi taç yaprak beyaz renkte iken ortadakiler çiçeklerin grimsi beyaz renkte ve beş taç yapraktan meydana gelir ve daha da küçüktür. Şemsiye şeklindeki çiçeğin tam ortasına bir sinek veya küçük bir arı ve yahut da küçücük bir kelebek konmuş gibi ayrıca özel bir taç yaprağı mevcuttur. İşte bu havucu diğer maydanozgillerden ayırmamıza yeter. Yaprakları 2-3defa parçalanmış birleşik yapraklardan meydana gelir ve rozet yaprakları (alt yaprakları) oldukça büyüktür.

Yabani Havuç

Gövde yaprakları yukarı doğru çıktıkça küçülür. Havuç iki yıllık bir bitkidir ve birinci yıl sadece rozet yapraklarını açar. İkinci yıl ise boyu yetiştiği yöreye göre 1,5m’yi bulabilir ve çiçek açar. Tohumları (meyvesi) 2-3mm uzunluğun¬da, 1-2mm genişliğinde, üzerinde 5 ana çizgi bulunur ve bunun üzeri dikenlidir. Tohumları yarı küreye benzer ve diğer yarısını ise diğer tohum tamamlar ve ikisi birden bir üzeri dikenli küreye benzer. Havuç tohum¬larının diğerlerinden üzerindeki dikenlerden dolayı ayırmak oldukça kolaydır. Havuç kökü iğ şeklinde, 20-70cm arasında sarı-turunç-kırmızı veya dalgalı renkli olabilir. Ağustos’tan Kasım’a kadar çıkarılan kökler yapraklarından ayrılır, yıkanır ve büyüklüğüne göre ayrıldıktan sonra fabrikalara, pazarlara gönderilir veya kış için depolanır.

 

Hasat zamanı: Tohumları farklı zamanlarda olgunlaştığından Ağus¬tos’tan Kasım’a kadar olgunlaşan tohumları sırasıyla toplanır, kurutulur ve dövülerek tohumları çıkarılır. Kökleri de olgunlaşmasına göre Ağustos’tan Kasım’a kadar sırası geldikçe sökülür, yıkanır ve pazarlanır, depolanır veya turşusu yapılır.

 

Birleşimi: Köklerinin birleşimindeki maddeler önemine göre şöyledir;

  1. a) β-Carotin (Provitamin A), Carotin-4,4-dipalmitat, E, B, B1, B2, C, K, P ve H vitaminleri ile likopin, Acetilkolin, Myristicin, Popairin (Popirin), poliasetilenlerden; Falcarinol (=Carotatoxin), Minerallerden; Seleni, Demir, Fosfor ve Kalsiyum içerir. 
  2. b) Tohumlarında %0,5-1,5 oranında eter yağı türevleri içerir. Bunların başında Bisabolen, Caryophyllen, p-Cymol, p-Cymen, Geraniol, Geranylacetat, Carvon, Carotal ve Daucol içer.

 

Tesir şekli: Kökleri mide ve bağırsakları çalıştırıcı, gaz söktürücü, kabız-lığı önleyici, gözleri kuvvetlendirici, cildi güzelleştirici ve beyni çalıştırıcı özelliklere sahiptir.

 

Araştırmalar: Dr.J.Warsama Jama, Rotterdam’da 55-95 yaşları ara¬sında 5182 hastası üzerinde yaptığı deneylerde bunamaya (Demenz= Dement) karşı β-Caritinin (β-Karotin) etkili olduğu görülmüştür. Β-Karotin (Provitamin A) öğrenme, hafıza, kavrama, tanıma ve düşünmeyi kuvvetlendirici olduğu tespit edilmiştir. (NH.8.97.457) Almanya’da yapılan diğer araştırmada ise akciğer kanserini önlediği ispatlanmıştır. (Stern 18.94.70) β-Karotin güzellik ve A-vitamini diye de anılır. Çünkü bir yönden deriyi UV-ışınlarına karşı korurken diğer yönden doğal bir şekilde derinin esmerleşmesini (Almanların en büyük rahatsızlıklarından biride esmerleşmek=bronzlaşmak) sağlar. (NH.7.95.373)

 

Kullanılması

a) Araştırmalara göre Tıp tarafından başta A-vitamini eksikliğine karşı havuç yenilmesi tavsiye edilmektedir. A vitaminin ise görmeyi kuvvetlendirici, deriyi güzelleştirici ve UV-A ve UV-B ışınlarına karşı koruyucu, kemikleri, saçları ve tırnakları kuvvetlendirici özelliklere sahiptir.

 

Açıklama

a) Havucun sebze olarak taze ve sade veya salata ile yenirken mutlaka birkaç damla bitkisel yağ (zeytin yağı, ayçiçeği yağı) ilave edilmelidir. Çünkü havucun birleşimindeki β-Carotin bağırsaklar tarafından tamamen absorbe (emilme) olması ancak bu şekilde mümkündür. Aksi halde β-Carotinin ancak az bir kısmından istifade edebilir ve geri kalan asıl önemli kısmını dışarı atarız. Havuç deriyi güçlendirici, koruyucu ve esmerleştirici olan pigmentlerin çoğalmasını sağlar. Ba-ğışıklık sistemini (Immün) kuvvetlendirerek bulaşıcı hastalıklara karşı vücudun direncini artırır. Yukarıda belirtildiği gibi son zamanlarda yapılan araştırmalarda β-Carotinin beyin fonksiyonlarını; öğrenme, kav¬rama, düşünme, tanıma ve hafıza gibi özelliklerini kuvvet¬lendirdiği ve de bunamayı (Alzheimer) önlediği tespit edilmiştir.

 

Bunama belirtisi olan kişilere veya beynin daha iyi çalışmasını isteyenlere öncelikle Gingko’yu sonra da Havucu tavsiye ederim. Β-Carotin bağırsaklarda veya karaciğerde A-vitaminine dönüşür. Şayet aşırı miktarda β-Carotin alınır ise A-vitaminine dönüşmeden fazlası dışarı atılır. Tabi natürel yani havuç yiyerek alınan β-Carotin ise şayet sentetik β-Carotin alınırsa fazlası baş ağrısı ve saç dökülmesine neden olur. Bu nedenle mümkünse çok mecbur kalmadıkça sentetik β-Carotin alınmamalıdır. β-Carotin insan vücudunda (özellikle de kanda) rasgele gezen ve serbest radikalleri yakalayarak zararsız hale getirir.


b) Havucun yaprak ve tohumlarındaki porphyrin hipofiz bezini uyararak cinsel organlardaki hormon üretimini artırır. Tohumlarında yapraklarına göre daha çok porphyrin içerir. Erkeklerin havuç tohum¬ların¬dan çay yapıp içmelerinde cinsel güçlerini kuvvetlendirici, kadınların çayını içmelerini halinde ise ağrılı ve sancılı adet hallerini normale dönüştürür. Havuç tohumunun birleşimindeki alkaloitlerden dolayı kullanırken dikkat edilmeli ve hiçbir zaman aşırı dozajda ve uzun süre alınmamalıdır.

Konu İle İlgili Etiketler

x
Bu konu hakkındaki sorularınızı ya da görüşlerinizi bu alana yazabilirsiniz!

(62234 kodunu soldaki kutucuğa yazın!)

Yabani Havuç Otu Nedir?

Yabani Havuç Otu Nedir?

Yabani havuç Daucus carota Familyası: Maydanozgillerden, Doldengewâchse, Apiaceae (Umbelliferae) Drugları: Havuç kökü; Dauci carotae radix otu; herba tohumu; dauci carotae fructus Havucun kökü sebze olarak yemek ve salatası yapılır veya sade olarak yenir. Tohumlarının eter yağı ise aromaterapisinde veya natürel ilaç yapımında kul...

Sinapis Arvensis L. (Yabani Hardal) Otu

Sinapis Arvensis L. (Yabani Hardal) Otu

Sinapis arvensis L. (Yabani hardal) (Geniş Yapraklılar) Familyası : Brassicaceae (Cruciferae) Sinonimi : Brassica arvensis (L.) Rabenh., B. kaber (D.C.) L.C. Wheeler İngilizcesi : Wild Mustard Çevre İstekleri : Besin maddesince zengin, bazik, ağır olmayan, humuslu, killi toprakları sever. Akdeniz ülkeleri kökenli olup, genellikle tar...

Avena Sterilis (Kısır Yabani Yulaf, Şifan)

Avena Sterilis (Kısır Yabani Yulaf, Şifan)

Avena Sterilis (Kısır Yabani Yulaf, Şifan) (Dar Yapraklılar) Avena sterilis L. Sinonimi: Avena ludoviciana (Durieu) Gillet and Mague Türkçe: Kısır yabani yulaf, Deli kısır, Kısır yulaf, Şifan, Şifanak, Karaot İngilizce: Winter wild oat Çevre İstekleri: Sıcaklık isteği fazladır. Çukurova Bölgesinde buğdayda sorundur. Morfolojisi: Tek yıll...

Yabani Tere Otu Nedir?

Yabani Tere Otu Nedir?

Yabani tere Cardaria draba Tere, diğer isimleri Lepidium sativum, Garden cress, Cresson alenois olan Turpgiller familyasından şifalı bir bitkidir. Terenin bahçeteresi, çayırteresi, kışteresi, suteresi, yabanteresi, yerteresi gibi çeşitleri vardır. 50 cm’ye kadar uzayabilen, beyaz ya da morumsu renkte çiçekler açan, tadı acı, otsu bir ...

Yabani Karanfil Nedir?

Yabani Karanfil Nedir?

Yabani karanfil Dianthus anatolicus Karanfil, karanfilgiller (Caryophyllaceae) familyasının Dianthus cinsinden karşılıklı, ensiz, sivri yapraklara sahip otsu bitkilerin ortak adı. Dalcıkların ucunda tek tek ya da topluca bulunan çiçekleri beyaz, pembe ya da kırmızı renklidir. Her çiçek bir çanakçık oluşturan dört burgu yaprakçığıyla beli...

Yabani Zeytin Nedir?

Yabani Zeytin Nedir?

Yabani zeytin Olea sylvestris Ekilmeden, kendiliğinden yetişen zeytine; yabani zeytin veya delice (oleaster)denir. Köylülerin dağdaki deli zeytini sıkıp çıkardıkları ve ilaç gibi kullandıklarıyağa da çoral denir. Delice, aşılanıp-ıslah edilerek, kültür bitkisine(sativa) dönüştürülüp, daha verimli bir hale getirilebilir. Fidandan, dikme ol...

Lactuca Serriola L. (Dikenli Yabani Marul - Yağ Marulu) Otu

Lactuca Serriola L. (Dikenli Yabani Marul - Yağ Marulu) Otu

Lactuca serriola L. (Dikenli yabani marul, Yağ marulu) (Geniş Yapraklılar) Familyası : Asteraceae (Compositae) Sinonimi : L. scarioa L., L cyanea C. Koch, L. aculeata sensu Boiss. İngilizcesi : Oil lettuce, Prickly lettuce, Compass Plant Çevre İstekleri : Kuru, besin maddesince zengin, alkali, özellikteki toprakları sever. Azot ihtiva ed...

KULLANICI GİRİŞİ

Üye Ol Şifremi Unuttum?

Sorhocam.com 2014 yılında Ziraat Mühendisi Arafa KARAÇELEBİ tarafından kurulmuş olup herkesin faydalanabilmesi için ücretsiz olarak hizmet vermektedir.

Yetiştiriciliği, tarımı, ürünleri, bitkisi, ağacı, çiçeği gübreleri, hastalığı zararı, zararlıları, mücadelesi, ilaçları aşısı, budaması, otu, faydaları, programı, önerileri, istekleri, tavsiyeleri, nedir, nelerdir, nasıl yapılır, özellikleri, kullanım alanları, takvimi, sınavı, sınavları, notları

Site Haritası - Rss Beslemesi