Bitki Paraziti Nematodlara Konukçuluk Eden Yabancı Otlar

Buğday Kültüründe Bitki Paraziti Nematodlara Konukçuluk Eden Yabancı Otların Araştırılması

Buğday tarlasında bulunan yabancı otların vejetasyon süresince farklı mevsimlerde bitki paraziti nematodlara konukçuluk potansiyelleri araştırılmıştır. Çalışma, 10 da büyüklüğündeki buğday tarlasında yürütülmüş ve çalışma süresince tarlaya pestisit uygulaması yapılmamıştır. Tarla 4 eşit parsele bölünmüş ve her bir parselde buğday bitkilerinden ve yoğun olarak bulunan yabancı otlardan toprak ve kök örnekleri ilkbahar, yaz ve sonbahar dönemlerinde alınmıştır. Örnekleme, her parselin 4 farklı noktasından yapılmıştır. Nematodlar, Geliştirilmiş Baermann huni yöntemine göre analiz edilmiş ve bitki paraziti nematod yoğunlukları cins düzeyinde belirlenmiştir.  

Deneme alanında 15 farklı yabancı ot türü ve Pratylenchus, Pratylenchoides, Helicotylenchus, Paratylenchus, Geocenamus ve Tylenchus nematod cinsleri tespit edilmiştir. Pratylenchus ve Pratylenchoides buğday bitkisinde tüm örnekleme dönemlerinde yüksek yoğunlukta bulunmuştur. Pratylenchus cinsi, Anthemis arvensis, Secale cereale’de yaz, Galium aparine’de ise ilkbahar örneklemesinde yoğun bulunmuştur.

Pratylenchoides cinsi Acroptilon repens’te tüm örnekleme dönemlerinde, S. Cereale’de ilkbahar ve yaz örneklemesinde, G. Aperine ve Adonis aestivalis bitkilerinde ilkbaharda, Lamium amplexicaule, Bifora radians ve Silene conoidea bitkilerinde yaz örneklemesinde toprak ve köklerinde tespit edilmiştir. Ayrıca, Pratylenchoides cinsi Onobrychis viciifolia, Sinapis arvensis, A. arvensis ve Hirschfeldia incana bitkileriden alınan toprak örneklerinde düşük yoğunluklarda bulunmuştur. Ektoparazit nematodlardan Paratylenchus spp. O. viciifolia’da ilkbahar ve yaz örneklemelerinde yüksek yoğunlukta bulunmuştur. Geocenomus spp.  ise S. conoidea ve S. cereale’de yaz örneklemesinde düşük yoğunlukta popülasyon oluşturmuştur. Raphanus raphanistrum bitkisinin toprak ve kök bölgesinden alınan hiçbir örnekte bitki paraziti nematod tespit edilmemiştir. Consolida orientalis, A. aestivalis, Descurainia sophia ve Chondrilla juncea bitkilerinin toprak ve köklerinde çok düşük yoğunluklarda bitki paraziti nematod tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Konukçu uygunluğu, Bitki paraziti nematodlar, Buğday kültürü, Yabancı ot,

 Investigation of weeds hosted plant parasitic nematodes in wheat culture

 Host potential of plant parasitic nematodes on weed found in a field of wheat culture in a different season during the vegetation period was investigated in the years of 2010 and 2011. The study was carried out in a 10 da size of wheat field and no pesticide application during the study. The field was divided into four equal plots. Soil and root samples were collected from wheat and weeds found intensively in four different points of the each plot in the field in spring, summer and fall season. Plant parasitic nematodes were analyzed by using Modified Baermann Funnel Technique and counted in the genus level.Fifteen weed species and six plant parasitic nematodes were determined in intensive level in the wheat culture. The genera of Pratylenchus, Pratylenchoides, Helicotylenchus, Paratylenchus, Geocenamus and Tylenchus were found common parasitic nematodes. And also, Pratylenchus and Pratylenchoides had high densities in wheat root and soil in all season. 

Pratylenchus was obtained form root and soil of Anthemis arvensis and Secale cereale in summer and Galium aparine in spring season in a high density. Pratylenchoides formed high population in Acroptilon repens in all season. Pratylenchoides was also found in a high population level in S. cereale in spring and summer, in G. aperine and Adonis aestivalis in spring, in Lamium amplexicaule, Bifora radians and Silene conoidea in summer. However, Pratylenchoides had extremely low density on Onobrychis viciifolia, Sinapis arvensis, A. arvensis and Hirschfeldia incana. Ectoparasitic nematode, Paratylenchus formed in a high density population on O. viciifolia in spring and summer. Geocenomus extracted from S. conoidea and S. cereale in a low density. Plant parasitic nematodes were not detected in the root zone of Raphanus raphanistrum. Also, nematodes had the lowest density on Consolida orientalis, A. aestivalis, Descurainia sophia and Chondrilla juncea.

Mehmet Ali Söğüt1*        Tolga Çolakoğlu1         Fatma Gül Göze1        Yasin Emre Kitiş2

1 Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, ISPARTA

2 Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, ANTALYA

Key Words: Host suitability, plant parasitic nematodes, weed, wheat

Kaynak: SÖĞÜT, M.A., ÇOLAKOĞLU, T., GÖZE, F.G., KİTİŞ, Y.E., 2014. Buğday Kültüründe Bitki Paraziti Nematodlara Konukçuluk Eden Yabancı Otların Araştırılması. Türkiye V. Bitki Koruma Kongresi, 3-5 Şubat 2014, Antalya, 167. s